W lutym 2021 r. w cyklu „Dzielnica Wielu Kultur” zamieściliśmy artykuły Marii i Przemysława Pilichów o świątyni hinduskiej na granicy Okęcia i Raszyna, o meczecie przy Rondzie Zesłańców Syberyjskich, Muzeum Ikon przy ul. Lelechowskiej i ochockim Skwerze Dobrego Maharadży. [middle1] Prezentowane artykuły były napisane pod kątem przygotowywanej przez wspomnianych autorów książki o wielokulturowej Warszawie. Z zadowoleniem informujemy, że książka ta już się ukazała w Wydawnictwie ARKADY pod tytułem „Warszawa wielu kultur”, a jej fragmenty można zobaczyć tu: https://arkady.eu/ksiazki/mapy-atlasy-przewodniki/warszawa-wielu-kultur/ Warszawa była od początku miastem wielu narodów i wielu kultur. Od średniowiecza przyjeżdżali tu kupcy z wielu stron świata, m.in. żydowscy, ormiańscy, serbscy i greccy. Po Powstaniu Listopadowym do Warszawy zaczęli masowo napływać Rosjanie. W 1918 r. żyło w Warszawie 320 tys. Żydów, co stanowiło 42,2 % ogółu mieszkańców. Przykładem wielokulturowości stolicy może być zespół sześciu cmentarzy na Powązkach. Spoczywają na nich wierni trzech wielkich religii: chrześcijaństwa, islamu i judaizmu, w tym trzech wyznań chrześcijańskich: rzymscy katolicy, luteranie, kalwini oraz oczywiście niewierzący. Już w ostatnich latach na ulicach stolicy nieomal masowo pojawili się Wietnamczycy i Hindusi. Coraz więcej mieszka u nas muzułmanów. Wszyscy oni pozostawiają własne ślady w naszym mieście. Według oficjalnych danych z końca maja 2021 roku w Warszawie zameldowanych na pobyt stały i czasowy było 42581 cudzoziemców, co stanowi około 2% liczby mieszkańców miasta. Przeważali Ukraińcy, później kolejno: Białorusini, Wietnamczycy, Rosjanie, Hindusi… Są to dane oficjalne, niewątpliwe jednak mocno zaniżone. Wystarczy tylko posłuchać, w jakich językach rozmawiają ludzie na warszawskich ulicach. Bogato ilustrowana (ponad 300 fotografii kolorowych oraz zdjęcia archiwalne) książka „Warszawa wielu kultur” jest ciekawym przewodnikiem po pamiątkach innych kultur, po ich świątyniach, cmentarzach, pomnikach. Niektóre z nich np. najstarsza cerkiew w Warszawie - Kaplica Grecka z 1818 r. przy ul Podwale sięgają swoją historią dawnych lat, inne powstały niedawno, jak wspomniane na wstępie na świątynia hinduska, meczet przy Rondzie Zesłańców Syberyjskich czy też cerkiew Mądrości Bożej w dzielnicy Ursynów przy ul. Puławskiej 568, na samej granicy miasta z terenami wsi Mysiadło. Można też dowiedzieć się, jak wiele narodowości i postaci upamiętnionych zostało w nazwach warszawskich ulic i skwerów. Maria i Przemysław Pilichowie „Warszawa wielu kultur”, Wydawnictwo ARKADY, Warszawa 2021
