Reklama

W hołdzie Gabrielowi Narutowiczowi

Jerzy Kowaliszyn Kowaliszyn Informator Ochoty i Włoch

18/12/2022 02:48

+108

Przed Urzędem Dzielnicy Ochota, przy głównym wejściu od strony ul. Grójeckiej, w oczy rzucają się pamiątkowe płyty chodnikowe, dedykowane pamięci osób związanych z Ochotą.

16 grudnia odsłonięto tablicę poświęconą Gabrielowi Narutowiczowi (1865 – 1922) – Pierwszemu Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej. Zaprzysiężony na urząd prezydenta 11 grudnia 1922 r. został zastrzelony z pobudek politycznych po pięciu dniach urzędowania 16 grudnia 1922 r.

Odsłonięcia tablicy dokonano w 100. rocznicę śmierci Prezydenta Narutowicza. W uroczystościach wzięli udział Przewodniczący Rady Dzielnicy Ochota Krzysztof Wojciechowski, Burmistrz Ochoty Dorota Stegienka wraz ze swoimi zastępcami Grzegorzem Wysockim i Sławomirem Umińskim, przedstawiciele Wojska Polskiego, kombatanci, młodzież, mieszkańcy. Burmistrz Dorota Stegienka w wystąpieniu nawiązała do tragicznej śmierci Prezydenta Gabriela Narutowicza i zaapelowała o wyplenienie nienawiści z życia politycznego, społecznego. Następnie aktor Maciej Rayzacher (mieszkaniec Ochoty) odczytał fragment wspomnień Józefa Piłsudskiego o Narutowiczu. Po uroczystym przecięciu wstęgi przed płytą, którego dokonali Przewodniczący Rady i Zarząd Dzielnicy, delegacja udała się złożyć kwiaty pod pomnikiem Pierwszego Prezydenta Rzeczpospolitej.

Gabriel Narutowicz pochodził ze Żmudzi. Ukończył gimnazjum w Lipawie na Łotwie, następnie podjął studia na Wydziale Matematyczno-Fizycznym Uniwersytetu w Petersburgu, ale z powodu choroby został zmuszony do ich przerwania. Dużą część życia spędził w Szwajcarii, gdzie w latach 1887–1891 studiował na Politechnice w Zurychu.

Był konstruktorem oraz inżynierem. W 1907 został profesorem w katedrze budownictwa wodnego na Politechnice w Zurychu. W latach 1913–1919 pełnił tam funkcję dziekana. W czasie I wojny światowej brał udział w pracach Szwajcarskiego Komitetu Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce.

23 czerwca 1920 objął tekę ministra robót publicznych w rządzie Władysława Grabskiego i pozostał na tym stanowisku do 26 czerwca 1922 roku, pełniąc tę funkcję także w pierwszym rządzie Wincentego Witosa, a także w pierwszym i drugim rządzie Antoniego Ponikowskiego.

28 czerwca 1922 r. został ministrem spraw zagranicznych w rządzie Artura Śliwińskiego i funkcję tę pełnił również w późniejszym rządzie Juliana Ignacego Nowaka.

To już kolejna tablica przed ochockim ratuszem. A jak to się zaczęło? - Okazja nadarzyła się kilka lat temu, gdy Zarząd Dróg Miejskich budował nowy chodnik przed Urzędem Dzielnicy. Wniosek o wmurowanie pierwszej tablicy złożył Piotr Żbikowski (obecnie radny Rady m.st. Warszawy).

Rozpoczęto, zgodnie z chronologią, od Konstantego Juliana Ordona, upamiętnionego przez Adama Mickiewicza w wierszu „Reduta Ordona”, jako bohaterskiego obrońcy jednego z fortów zewnętrznego pierścienia szańców broniących Warszawy przed dostępem do miasta szturmującym w 1831 roku wojskom rosyjskim.

Następnego roku przyszła kolej na Marię Curie-Skłodowską. To na Ochocie znajduje się jej pomnik. Tutaj zbudowała Instytut Radowy, w którym działa Towarzystwo Marii Skłodowskiej-Curie, tutaj znajduje się izba jej pamięci.

Kolejna tablica została poświęcona Williamowi Lindley`owi - brytyjskiemu inżynierowi, twórcy projektu sieci kanalizacyjno-wodociągowej Warszawy, czyli Filtrów.

Potem pojawiła się tablica poświęcona Sokratesowi Starynkiewiczowi – pełniącemu obowiązki prezydenta Warszawy w latach 1875 – 1892.

Następna tablica jest poświęcona legendarnym polskim lotnikom Franciszkowi Żwirce i Stanisławowi Wigurze. Pilot Franciszek Żwirko i konstruktor Stanisław Wigura 28 sierpnia 1932 r. zwyciężyli w największej międzywojennej imprezie lotnictwa sportowego - Międzynarodowych Zawodach Samolotów Turystycznych Challenge 1932 w Berlinie. Kilkanaście dni po tym triumfie, 11 września 1932 r. obaj zginęli w katastrofie lotniczej.