1 Sierpnia 1944 – pamiętamy

Powstanie Warszawskie – bohaterski zryw żołnierzy i ludności cywilnej na trwale zapisało się w naszej świadomości, pamięci i historii. Coroczne uroczystości, obchodzone 1 sierpnia w wielu miejscach Warszawy, są tego najlepszym przykładem.

Tradycyjnie, w dniu 1 sierpnia br., przy kapliczce Bazy Lotniczej "Łużyce", u zbiegu ulic 17 Stycznia i Żwirki i Wigury na Okęciu, odbyły się uroczystości upamiętniające 75 rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego. Wśród obecnych i zaproszonych gości byli powstańcy, świadkowie pożogi wojennej 1939 – 45, mieszkańcy i władze dzielnicy Włochy, żołnierze Wojska Polskiego, harcerze i harcerze seniorzy, kibice RKS Okęcie, proboszcz miejscowej parafii i in. 

Po odsłuchaniu Hymnu państwowego i wciągnięciu na masz flagi przystąpiono do powitania wszystkich zgromadzonych gości, wśród których obecni byli min. por. Wanda Garlińska ps. „Iza” i p. Józef Kowalski ps. „Karzeł” - żołnierze 7 pułku piechoty Armii Krajowej „Garłuch”, Stanisław Maciałek i Mieczysław Dąbrowski – środowisko Bazy Lotniczej „Łużyce”, przedstawiciele Związku Sybiraków (koło Włochy), Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych Dzielnicy Włochy z prezes Krystyną Szymańską, Koła Lotniczego Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych z prezesem panem majorem Stanisławem Hałaczkiewiczem, ks. kanonik Marek Makowski, zarząd i radni Dzielnicy Włochy, żołnierze 1 Bazy Lotnictwa Transportowego w Warszawie, przedstawiciele Biblioteki Publicznej w Dzielnicy Włochy, NSZZ Solidarności Oświatowej Warszawy,  Stowarzyszenia Harcerzy Seniorów Okęcie, przedstawicielka SP nr 293 - p. Iwona Krupińska, harcerki z Drużyny Harcerek Gwiazda Północy (ZHR), harcerze ZHP Chorągiew Śląska ze zlotu „Dziś jest pojutrze”, przedstawiciele Szkoły Podstawowej nr 88, kibice RKS Okęcie, oraz mieszkańcy Włoch. 

Modlitwę odmówił proboszcz Parafii św. Franciszka z Asyżu  Marek Makowski, a po nim głos zabrała Pani Anna Cichocka – prawnuczka majora Mikołaja Sukniewicza.

Następnie przemówienia wygłosili: Burmistrz Dzielnicy Włochy, Pan Artur Wołczacki, pułkownik Stanisław Kondrat oraz Pan Artur Adamiec.

Po przemówieniach uczczono poległych Powstańców minutą ciszy i złożeniem wieńców i zniczy przy Pomniku-Kapliczce Bazy Lotniczej „Łużyce” oraz położonym kilkadziesiąt metrów dalej pomnikiem 7 pp AK „Garłuch”.

W wojennej i powstańczej historii dzisiejszej Dzielnicy Włochy najbardziej zapisał się 7 Pułk Piechoty Legionów Armii Krajowej „Garłuch”, który powstał na początku działań wojennych 1939 roku. Przed wybuchem Powstania Warszawskiego „Garłuch” liczył ok. 2300 żołnierzy. 

Głównym zadaniem pułku „Garłuch”, po planowanym wybuchu Powstania Warszawskiego, było zdobycie terenów lotniska Okęcie i współpraca z Bazą Lotniczą „Łużyce”, której żołnierze po zajęciu lotniska mieli zająć się jego obsługą. W dniu wybuchu Powstania 1 sierpnia 1944 r., na skutek niedostatecznego uzbrojenia oddziałów powstańczych i wzmocnienia niemieckiej obsługi wojskowej, dowództwo odwołało natarcie na lotnisko. Rozkaz ten nie dotarł jednak do baterii artylerii, którą dowodził Romuald Jakubowski ps. „Kuba”. Atak na lotnisko zakończył się dla powstańców tragicznie. Ze 180 żołnierzy ocalało ok. 60. To zakończyło zbrojne działania AK w rejonie lotniska.  Żołnierze pułku „Garłuch” walczyli później niemal we wszystkich oddziałach powstańczych Warszawy.

Od wielu lat, przy kapliczce Bazy Lotniczej „Łużyce” i posadowionym kilkadziesiąt metrów dalej pomnikiem 7 pp „Garłuch”, 1 sierpnia odbywają się dzielnicowe uroczystości upamiętniające wydarzenia wybuchu Powstania Warszawskiego. To hołd, który corocznie składają żyjący, ku pamięci tych, którzy zginęli męczeńską śmiercią, marząc i śniąc o wolnej i niepodległej Ojczyźnie. Marzenia i sny się spełniły, a Powstanie Warszawskie było krokiem ku wolnej Polsce.