W likwidacji białych plam w historii kraju spory udział ma reżyser Włodzimierz Gołaszewski. Zaczynał w filmie jako aktor, aby wkrótce przejść na drugą stronę kamery. W filmie „Czarne chmury nad aktorem” skierował ją na Macieja Rayzachera. [middle1] Film rozpoczyna scena brawurowej szermierki z serialu „Czarne chmury” (1973, reż. Andrzej Konic). Rayzacher grał tam pamiętną rolę dowódcy oddziału rajtarów, kapitana Knothe. Produkcja spod znaku płaszcza i szpady sprawiała, że podczas jej emisji ulice polskich miast z nagła pustoszały. Tytuł „Czarne chmury nad aktorem” z jednej strony przypomina pasjonującą rolę Rayzachera, z drugiej – jego równie niebezpieczny pojedynek z aparatem bezpieczeństwa państwa, z jakim w czasach PRL-u miewaliśmy do czynienia. Scenę kończy stop-klatka. W przepastnym błękicie oczu artysty czai się niezłomna wola walki, co podkreśla postawę postaci, ale i odwagę aktora niezłomnego w walce z wypaczeniami peerelowskiego systemu. Jego dorobek artystyczny byłby znacznie bogatszy, gdyby nie jego aktywność w działaniach opozycji demokratycznej (lata 70. i 80.). Służba bezpieczeństwa „z uwagi na bezpieczeństwo państwa” często zatrzymywała artystę na 48 godzin. Naciskała, aby na macierzystej scenie pojawiał się jedynie z halabardą, bądź też złośliwie usuwała go z planów kolejnych filmów. Maciej Rayzacher zrezygnował z pracy w Teatrze Powszechnym. I choć otrzymał zapewnienie dyrektora Zygmunta Hübnera, że ten teatr jest dla niego zawsze otwarty, na scenę nie powrócił. Wraz z Haliną Mikołajską przemierzał Polskę występując poza oficjalnym obiegiem z programami poetyckimi. Po 1989 roku został uznanym społecznikiem. O Rayzacherze wypowiada się żona Jolanta i córka Agnieszka. Intrygujące fakty z przeszłości kolegi ujawniają Kazimierz Kaczor, Marian Opania i Wojciech Pszoniak. Podobnie jak znani opozycjoniści czasów PRL-u: Zofia Romaszewska czy Mirosław Chojecki i aktywiści społeczni, jak choćby siostra Małgorzata Chmielewska. Ten film Maciejowi Rayzacherowi od dawna się należał. Zanim film doczeka się premiery telewizyjnej, można go obejrzeć w internecie – w biogramie aktora na stronie Culture.pl (https://culture.pl/pl/tworca/maciej-rayzacher). Zapewniam, że warto. Janusz R. Kowalczyk, Culture.pl Czytaj również: Zobacz także: Szczepienia na Ochocie - sprawa na razie beznadziejna Zobacz także: Przewodnicząca Mróz nie wie jak się odwołać Zobacz także: Ochocka Osiedlowa Straż Pożarna czyli z taczką na ratunek Zobacz także: Pruszkowska 8 A –Achtenrower
