Dawno, dawno temu... W starym MDK na Białobrzeskiej w 2004 roku zrodził się pomysł spektaklu „Jaś i Małgosia czyli Ciemne Ścieżki”, stworzonego następnie i granego do 2007 roku przez ówczesnych wychowanków – aktorów profilaktycznego Teatrzyku „Lusterko”, a dziś już dorosłych ludzi... Tamten spektakl posłużył za inspirację i punkt wyjścia dla musicalu o tym samym tytule. Jest to aktualizująca trawestacja bajki o Jasiu i Małgosi; w której baśniowy świat – ciemny las, gdzie dwoje zbłąkanych dzieci natrafia na chatkę z piernika i jej złowieszczych mieszkańców – splata się i przenika ze współczesną rzeczywistością młodego człowieka. Dwoje tytułowych bohaterów, z których każde z różnych powodów i w różnych okolicznościach ucieka z domu (on – z „porządnego domu”, od ciągłych pretensji i wygórowanych oczekiwań kochających, ale zajętych swoimi sprawami rodziców; ona – od koszmaru codzienności z samotną matką alkoholiczką) spotyka się na „ciemnych ścieżkach” wielkiego miasta, po których błądzą, narażeni na różnorakie niebezpieczeństwa. Niekoniecznie w postaci Baby Jagi – chociaż jej transformacja także pojawia się wśród osiedlowych ziomali w postaci narkotykowych dealerów... Musical (jak wszystkie tworzone przez grupę „Dream Team”) ma charakter profilaktyczny, to znaczy ukazuje problemy ważne dla młodego człowieka i proponuje konstruktywne sposoby ich rozwiązywania. Tym razem, oprócz zagrożeń czyhających na nastolatka na „ciemnych ścieżkach” młodzieńczego buntu, pokazuje, jak wiele zależy od relacji dzieci z rodzicami, jak wielką wagę one odgrywają – jako możliwa przyczyna wkroczenia na „ciemne ścieżki” i jako najpewniejszy ratunek dla zbłąkanych, zastrzyk siły i drogowskaz, który jest w stanie wyprowadzić z ciemności... Podobnie też jak wszystkie musicale grupy „Dream team”, tak i ten jest współtworzony na każdym poziomie powstawania przez młodych aktorów, uczestników zajęć. Jak zwykle, programowo, nie było gotowego scenariusza, powstawał on – na bazie starego Lusterkowego, ale w dużym stopniu od nowa – przez kilka miesięcy wspólnej pracy, w trakcie której dopiero okazywało się, co stanie się z naszymi bohaterami, czy i jak poradzą sobie z zagrożeniami i jakie zakończenie przybierze współczesna baśń-nie baśń. Teksty części piosenek tworzyli w czasie zajęć sami musicalowi aktorzy, wiele kwestii także rodziło się spontanicznie na próbach w formie improwizacji. Na zajęciach tanecznych uczestnicy współtworzyli choreografie razem z instruktorami. Niezwykle poruszające były warsztaty, na których dzieciaki poszukiwały przyczyn konfliktów z rodzicami i prognozowały możliwe, zgubne nieraz skutki takich konfliktów. W usta rodziców Jasia i Małgosi (zagranych przez instruktorów MDK i widocznych w czasie spektaklu tylko w postaci cieni) dzieci włożyły słowa, jakie im samym zdarza się słyszeć od własnych rodziców, słowa, które kiedyś najbardziej ich zraniły i zabolały. Ci sami rodzice w końcówce spektaklu wypowiadają inne słowa – takie, jakie dzieciaki chciałyby słyszeć, jakich potrzebują. Słowa dające siłę i światło w ciemności, wśród których najważniejsze to – kocham cię... Sceniczny świat musicalu powołują do życia w prologu widowiska Anioł i Diabeł, oni także odgrywają w tym świecie w ciągu całego spektaklu rolę inspicjentów i organizatorów oraz nieodłącznych towarzyszy głównych bohaterów. W ten nieco naiwnie prosty, ale dlatego właśnie czytelny i dobitny sposób podkreślono, że światem rządzi w jednakowym stopniu Dobro i Zło – bohaterowie mają więc wybór, to od nich samych, od ich własnych decyzji zależy ich los. Wprost werbalizuje tę prawdę jedna ze stworzonych przez grupę piosenek: „...sami wybieramy czy iść w ciemność, czy też nie”. Wśród różnorodnego repertuaru piosenkowego brzmią też ze sceny słowa wykorzystanych w scenariuszu tekstów Edwarda Stachury, które zakreślają jak gdyby przyczynowo-skutkowe ramy wydarzeń i kreują złowieszczy obraz rzeczywistości po złudnych mirażach odlotów: „Jedni cicho upadają, drudzy ręce umywają. Coraz więcej wkoło ludzi, o człowieka coraz trudniej.” Czy Jaś i Małgosia zdołają wyrwać się z labiryntu ciemnych ścieżek? Tym razem nie jest jeszcze za późno, jeszcze tym razem bohaterom się udaje powrócić. Finał spektaklu formułuje jasne, choć nie wprost zwerbalizowane przesłanie naszej historii skierowane przez dzieci do rówieśników, ale także do rodziców, do wszystkich dorosłych. Musical „Jaś i Małgosia czyli Ciemne Ścieżki” prezentowany był we wrześniu na ochockiej konferencji dla rodziców, w październiku odbyły się dwa jego przedstawienia dla rodzin występujących dzieci i środowiska lokalnego, a w listopadzie planowane są prezentacje dla grup szkolnych. O marce grupy „Dream Team” i jej spektakli świadczy fakt, że w ciągu niespełna dwóch dni od przesłania do szkół propozycji terminów sześciu spektakli, zapełniły się niemal wszystkie miejsca na wszystkie planowane przedstawienia! Musicale profilaktyczne tworzone są w MDK „Ochota” corocznie od 2005 roku, a od 2007 roku w placówce działa stała grupa musicalowa „Dream Team”, skupiająca kilkudziesięciu uczestników w wieku 8-18 lat. Każde nowe widowisko powstaje stopniowo w ciągu roku szkolnego, podczas zajęć z różnymi specjalistami. Scenariusz piszą uczestnicy na zajęciach z instruktorem teatralnym, na których także rodzi się kształt sceniczny musicalu. Fabuła sceniczna budowana jest zazwyczaj na bazie znanych baśni, ale swobodnie przez dzieci modyfikowanych, aktualizowanych i twórczo przetwarzanych. Na zajęciach z choreografami uczestnicy tworzą wspólnie układy taneczne, wizualizujące treści wypracowane na zajęciach teatralnych, a tańczone do piosenek, które opanowują na zajęciach wokalnych. Dodatkowo musicalowi aktorzy uczestniczą w warsztatach profilaktycznych (wspólnie formułując konstruktywne przesłanie każdego musicalu) i interpersonalnych (ucząc się wzajemnej akceptacji, dobrej komunikacji i współpracy w tak dużej i zróżnicowanej wiekowo grupie) oraz tekstowych (próbując swoich sił w tworzeniu musicalowych piosenek). Dekoracje i rekwizyty tworzone są we współpracy z sekcjami plastycznymi MDK. Do tej pory grupa stworzyła 12 musicali i wszystkie co roku święcą sceniczne tryumfy. Od lat wychowankowie grupy musicalowej wyjeżdżają też na letnie obozy profilaktyczno-artystyczne, organizowane we współpracy z warszawskim oddziałem Polskiego Towarzystwa Zapobiegania Narkomanii przy wsparciu władz dzielnicy i Miasta Stołecznego Warszawy. Obozy te są podsumowaniem i zwieńczeniem całorocznej pracy, a w czasie ich trwania dzieci i młodzież uczestniczą m.in. w interdyscyplinarnych warsztatach artystycznych, których celem jest dopracowanie stworzonego w ciągu roku widowiska. Zajęcia musicalowe odbywają się w MDK „Ochota” we wtorki i czwartki od 15.30 do 17.30 – zapraszamy! Tekst: Anna Szwed Zdjęcia: Joanna Karpińska
