Reklama

Tablica poświęcona Henrykowi Zygalskiemu - jednemu z tych, którzy złamali szyfr Enigmy

26/01/2024 02:36

Na Ochocie pojawił się pomysł odsłonięcia kolejnej tablicy pamiątkowej. Tym razem chodzi o Henryka Zygalskiego. Tablica miałaby być usytuowana na elewacji budynku przy Al. Niepodległości 223, gdzie w drugiej połowie lat 30 – tych XX wieku mieszkał Henryk Zygalski.

Kim był Henryk Zygalski? - Polski matematyk i kryptolog, wynalazca koncepcji tzw. płacht Zygalskiego, dzięki którym złamano kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma.

Urodził się 15 lipca 1908 r. w Poznaniu. Ukończył Gimnazjum św. Marii Magdaleny oraz studia na Uniwersytecie Poznańskim. Jako jeden z najzdolniejszych studentów Instytutu Matematyki, będąc na III roku, został przyjęty na specjalistyczny kurs kryptologiczny zorganizowany na polecenie Sztabu Głównego Wojska Polskiego. Po ukończeniu studiów podjął pracę na uczelni, ale jednocześnie był zatrudniony w Biurze Szyfrów – w radio kontrwywiadzie wojskowym. Kiedy latem 1932 r. została rozwiązana poznańska filia Biura Szyfrów.

Zygalski znalazł się wśród wyróżniającej się trójki młodych matematyków, obok Mariana Rejewskiego i Jerzego Różyckiego, których zatrudniono w Biurze Szyfrów Sztabu Głównego WP mieszczącego się w Pałacu Saskim w Warszawie.

W 1933 r. trzej kryptolodzy złamali kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma, co pozwoliło na zbudowanie działającej kopii tej maszyny. Stało się to możliwe dzięki metodzie Zygalskiego perforowanych arkuszy papieru, pomagających w ustaleniu kolejności wirników kodujących Enigmy (płachty Zygalskiego).

We wrześniu 1939 r. razem z Rejewskim i Różyckim został ewakuowany do Rumunii. W Bukareszcie kryptolodzy nawiązali kontakt z ambasadą francuską, która umożliwiła im przedostanie do Francji. Wznowili prace nad rozszyfrowaniem niemieckich depesz w ośrodku o kryptonimie Bruno znajdującym się niedaleko Paryża. Po wkroczeniu Niemców do Francji zostali ewakuowani do Algieru. We wrześniu 1940 r. kryptolodzy wrócili do południowej Francji kontrolowanej przez rząd Vichy, aby pracować w zakonspirowanym ośrodku nasłuchu o kryptonimie Cadix.

Po wojnie Zygalski pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii, gdzie uczył matematyki w prowincjonalnej szkole. W roku 1977 otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Polskiego na Obczyźnie. Zmarł 30 sierpnia 1978 r. w Liss, natomiast pochowany został w Londynie.

Z wnioskiem o tablicę wystąpił Prezes Spółdzielni Budowlano – Mieszkaniowej „U siebie”. Jest w tym zakresie pozytywna opinia Instytutu Pamięci Narodowej, a władze Ochoty są gotowe sfinansować tablicę.