Skwer pamięci im. Mariana Łyczkowskiego „Żwir”

Ochota może się wzbogacić o nowy skwer, który stanie się miejscem pamięci, odpoczynku i lokalnej dumy. Projekt w ramach kolejnej edycji Budżetu Obywatelskiego zakłada budowę przestrzeni nawiązujących do historii dzielnicy oraz jej bohaterów, a motywem przewodnim inwestycji będzie patriotyzm i miłość do Ojczyzny.

Jednym z kluczowych elementów inicjatywy jest skwer pamięci im. Mariana Łyczkowskiego ps. „Żwir”, powstańca warszawskiego, architekta i społecznika, który przez lata dbał o upamiętnienie wydarzeń z sierpnia 1944 roku na Ochocie. Był aktywnym członkiem Środowiska Żołnierzy IV Obwodu Armii Krajowej Ochota.  

Marian Łyczkowski, ps. „Żwir” (1927–2023), był postacią niezwykle zasłużoną dla Warszawy. Jako architekt odegrał istotną rolę w odbudowie stolicy, a jako świadek historii przez dekady angażował się w działania upamiętniające Powstanie Warszawskie. Co roku brał udział w organizowanej oddolnie przez mieszkańców Godzinie „W” na skrzyżowaniu ulic Żwirki i Wigury oraz Racławickiej – miejscu, które może stać się jego symbolicznym pomnikiem.

Pana Mariana miałem zaszczyt poznać osobiście. Przy okazji upamiętniania zbrodni niemieckich organizowaliśmy wystawę " Śmierć idzie ulicą" u zbiegu Grójeckiej i Spiskie. często woziłem go na uroczystości. Ta 1 sierpnia "na Żwirkach" szczególni utkwiła mi w pamięci. Przez młodzież był postrzegany jako żywy symbol. Zrobił wiele dla naszej wspólnej pamięci. 

Nowy skwer będzie przestrzenią łączącą historię z codziennym życiem. Może stać się miejscem spotkań, refleksji i odpoczynku dla mieszkańców, a jednocześnie trwałym wyrazem pamięci o bohaterach.

Autorzy projektu proponują następujący zakres prac:

- remont chodnika, który ułatwi dostęp do miejsca pamięci,
- ustawienie historycznych ławeczek inspirowanych okresem powojennym,
- maszt z biało-czerwoną flagą oraz symbolem Polski Walczącej,
- tablicę pamiątkową z fotografiami przedstawiającymi Mariana Łyczkowskiego oraz obchody Godziny „W” na Ochocie,
- rewitalizację zieleni, w tym biało-czerwone rabaty kwiatowe, które podkreślą patriotyczny charakter skweru,
- punktowe oświetlenie, które stworzy wyjątkowy klimat po zmroku.

Lokalizacja: Skrzyżowanie ulic Żwirki i Wigury oraz Racławickiej.

Inspiracją do stworzenia kolejnego patriotycznego skweru stała się wyjątkowa fotografia wykonana przez Monikę Szymaszek podczas obchodów Godziny „W” w 2022 roku. Zdjęcie to uchwyciło moment pełen emocji, dumy i miłości do Ojczyzny, przypominając, jak ważna jest pamięć o tych, którzy walczyli o wolność Polski. Autorzy projektu planują również namalowanie na jego kanwie muralu na Starej Ochocie.

Dobrze się stało, że młodzi ludzie ukryci pod hasłem mieszkaniec zgłosili ten projekt. Znając ich dynamikę (a mam prawo przypuszczać, że są to organizatorzy naszych corocznych obchodów godziny W na skrzyżowaniu Żwirki i Wigury/Racławicka) z czerwcowym głosowaniem pójdzie też dobrze i spotkamy się niedługo w tym miejscu a z nami będzie "Żwir". 

Czytaj również: